Absurdisme

CKV1 en Literatuurproject Absurdisme
Deze tekst is op donderdag 2 februari voorgedragen bij de kennismakingsbijeenkomst van Stichting Lezen in Utrecht.

Dit project is onstaan naar aanleiding van twee prachtige cd’s van Alan Lomax. De ene plaat bevatte originele opnames uit de eerste helft van de twintigste eeuw, liedjes opgenomen in gevangenissen in Amerika.
De tweede cd was een remix van een aantal van die songs, de originele stemmen waren nu voorzien van uiterst geraffineerde instrumentaties.
Een beetje bluesachtig op de manier van Tom Waits en ook dansbaar als een vroege reggae van Bob Marley.
Bij nadere beluistering, beving mij toch een gevoel van onbehagen en absurditeit, gevangenen in al hun ellende in een amusementsjasje verpakt.
De cd’s waren mij als nieuwjaarspresentje toegezonden door The Musiczone.
Daarvoor had ik al eerder contact met ze gehad over de mogelijkheid een speciaal popconcert voor onze jongeren te organiseren.
Maar hun programmatie was wel erg populair en sloot mijn inziens te veel aan op de MTV-cultuur.

Tot op het moment dat men deze combinatie van muziek stuurde, een bewijs van goede smaak.
Een van mijn lievelingswensen was om ooit De Kift te contracteren voor een speciaal CKV-optreden. Ik had ze al een paar keer gehoorde en gezien in 013 en dat had diepe indruk op me gemaakt.
De combinatie van literaire teksten en zeer eigen popmuziek inspireerde me tot het opzetten van een lessenreeks, waarbij we vakoverstijgend zouden kunnen werken.
Eerdere projecten zoals De Metsiers en Vrijdag van Hugo Claus hadden een verdiepende werking op de leerlingen. Terwijl ik als CKV1 meer inging op de theatrale aspecten, kon men bij literatuur het fenomeen Claus uitdiepen.
Dus heb ik in het voorjaar Piet Donkers van de Musiczone gebeld met het voorstel om een concert van de Kift te krijgen.
Ook de Kift benaderd, die waren wel in en stuurde me prachtig materiaal, cd’s, films en lesmateriaal.
Na een hoop heen en weer gelobby, was het voor elkaar, mits ik minsten 150 kaarten afnam.
Daarop heb ik een paar andere scholen benaderd, waarvan een er op in ging, dus hadden we de zaak gauw rond.

Toen ik het materiaal va De Kift aan het beluisteren was, de tekst aan het lezen en het filmmateriaal zag, viel bij mij de franc.
Dit kon een prachtig concept worden voor een groter project, genaamd Absurdisme.

Omdat ik alle projecten bouw in de elektronische leeromgeving van N@tschool, begon ik aan het speurwerk in mijn databank, op internet, bibliotheek en videotheek.
Al snel had ik een hoop materiaal voorhanden, nagenoeg van elke discipline wat.
Inmiddels groeide bij mij ook het idee, om leerlingen hier interactief bij te betrekken. Ik wist dat er in de groepen veel muziek en toneel werd gespeeld en het leek me wel wat dat ze in het kader van dit project iets in die richting zouden gaan ontwikkelen.
Ook stelde ik voor om tekstueel aan de slag te gaan, het schrijven van verhalen, gedichten en zelfs toneelteksten.
De literatuurdocenten werden erbij gesleept en we kwamen al snel tot een overeenkomst dat het beproefde recept, zij de literatuur en ik alle andere kunstdisciplines, toe te passen.

De leerroute met de procesruimte werd in de elo weggezet en medio september zijn we aan dit traject begonnen.

Daartussen door kwam de oproep van Marja Käss om mee te doen aan een subsidieaanvraag via Stichting Lezen.
De toekenning heeft alles nog een extra impuls gegeven hier een overdraagbaar project van te maken.
Op dit moment zitten we in de afrondingsfase, er zijn een aantal lessen gegeven van Le chien Andalou tot Jiskefet. Leerlingen hebben de popopera van De Kift bezocht, een verhaal op zich, men heeft essays gemaakt, gedichten geschreven en allerlei activiteiten ontwikkeld die straks in de aula van de school worden gepresenteerd.

We kunnen eigenlijk beter spreken van een doorloop naar het volgende project Walhalla, een initiatief van Het Zuidelijk Toneel, waaraan we met deze groep ook gaan meedoen.
Weliswaar gaat het dan om toneel en zo te verwachten van dit gezelschap o.l.v. Matthijs Rümcke, die hiervoor afgelopen maandag een inleiding gaf op school, maar wel met een sterk absurdistische inslag.
Ook hier gaan leerlingen de verdieping in d.m.v. kijken achter de schermen, toneelworkshops en het schrijven van teksten.

De opzet van het hele project is in de vorm van een groeimodel, waarbij docent en leerling samen het lesmateriaal ontwikkelen.
Doel is om de betrokkenheid bij kunst en cultuur persoonlijker te maken, waardoor de leerling iets van zichzelf hierin gaat herkennen.
Meer nog dan de reflectie, komt hier de interactie aan bod.
De elo als vehikel waarin we op afstand met elkaar kunnen communiceren en die meteen de mogelijkheid biedt relevante internetbronnen te raadplegen, is hier een verrijkend stuk gereedschap.

Boudewijn Korsmit is kunstcoördinator en docent CKV1.
Werkt al sinds de 70-er jaren als kunstdocent in het onderwijs en heeft voor CKV1 een digitale lesmethode ontwikkeld binnen N@tschool.